Sau Cách mạng Tháng tám năm 1945 thành công, ngày 02/09/1945 Bác Hồ đọc Tuyên ngôn thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ngày 22/01/1946, trả lời những câu hỏi phỏng vấn của báo chí nước ngoài, Bác bày tỏ lập trường kiên định hoạt động cách mạng giành độc lập tự do, thống nhất đất nước:
Tôi tuyệt nhiên không ham muốn công danh, phú quý chút nào. Bây giờ phải gánh chức Chủ tịch là vì đồng bào ủy thác thì tôi phải gắng sức làm, cũng như một người lính vâng mệnh lệnh của Quốc dân ra trước Mặt trận. Bao giờ đồng bào cho tôi lui thì tôi rất vui lòng lui. Tôi chỉ có một ham muốn tột bậc là làm sao cho nước tôi được hoàn toàn độc lập, dân tộc tôi được hoàn toàn tự do, đồng bào tôi ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.
Trả lời về chính sách nội trị, Bác nói:
Chính phủ lâm thời Dân chủ Cộng hòa phải là công bộc của dân, phải làm sao cho dân tộc Việt Nam có danh với thế giới, tranh được lợi với thế giới.
Sau đó gần 2 tháng, tiếp nhà báo Misen Henrich, Bác đưa ra một nhận xét:
Nước Pháp thật là một xứ sở kỳ lạ. Nước Pháp đã sản sinh ra những tư tưởng tuyệt diệu, nhưng khi xuất cảng, chẳng bao giờ nước Pháp cho đưa ra những tư tưởng đó.
Sau Tạm ước 14/9, báo chí hai bên đưa nhiều tin thất thiệt. Bác phát biểu với nhiều nhà báo quốc tế:
Một tờ báo có ảnh hưởng trong dân chúng rất mạnh. Báo chí Việt Nam có thể giúp nhiều cho Chính phủ về chỗ làm cho dễ dàng mối quan hệ giữa hai dân tộc. Cố nhiên chúng ta tôn trọng tự do báo chí, nhất là hai nước tôn trọng dân chủ phải hứa với nhau rằng, từ đây về sau các báo chí của Chính phủ hoặc của dân chúng sẽ thôi chửi nhau. Vì tục ngữ Việt Nam có câu "Lời nói chẳng mất tiền mua. Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau".
Ngày 25/05/1948, nhà báo Freres D`Armes phỏng vấn Bác:
- Thưa Chủ tịch, Chủ tịch ghét gì nhất?
- Điều ác!
- Thưa Chủ tịch, Chủ tịch yêu gì nhất?
- Điều thiện!
- Chủ tịch mong điều gì nhất?
- Nền độc lập của nước tôi và của tất cả các nước trên toàn cầu.
- Thưa Chủ tịch, Chủ tịch sợ cái gì nhất?
- Chẳng sợ gì cả. Một người yêu nước không sợ gì hết và nhất thiết không được sợ gì.
Ngày 07/05/1964, trả lời phỏng vấn của hãng phát thanh truyền hình Pháp RTF về quá trình hoạt động của mình, Bác nói:
Trước đây tôi hoạt động cách mạng, bây giờ tôi vẫn phục vụ cách mạng và tôi sẽ tiếp tục làm như vậy. Nguyện vọng của tôi cũng như của nhân dân Việt Nam là xây dựng đất nước Việt Nam độc lập, hòa bình, dân chủ, thống nhất và giàu mạnh, tăng cường đoàn kết và giữ gìn hòa bình lâu dài trên thế giới.
Ngày 14/07/1969, trả lời phỏng vấn Marta Rohat - nữ phóng viên báo Granma (Cu Ba), Bác nói:
Đồng chí muốn biết tình cảm của tôi đối với miền Bắc và đối với miền Nam phải không? Tôi nghĩ rằng, tôi chưa làm tròn nghĩa vụ của mình đối với đồng bào miền Nam. Mặc dù như vậy, tôi biết rằng đồng bào miền Nam vẫn yêu quý tôi cũng như tôi yêu quý đồng bào. Ở miền Nam, tôi không phải Chủ tịch Hồ Chí Minh mà là Bác Hồ. Tôi yêu đồng bào ở miền Bắc cũng như đồng bào ở miền Nam. Tôi hiến cả đời cho dân tộc tôi.
Câu trả lời phỏng vấn này là lần cuối trả lời báo chí của Bác trước lúc đi xa. Bác là một người chiến sĩ cách mạng, một nhà văn hóa lớn, một cây bút kiệt xuất trong lòng báo chí trong và ngoài nước, như Thông tấn xã TASS (Liên Xô) nhận định: "Hồ Chí Minh là hiện thân của những phẩm chất tốt đẹp nhất của dân tộc Việt Nam và giá trị của toàn nhân loại. Đó là trí tuệ, tính khiêm tốn, tài năng và sự giản dị".