Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 cách đây 39 năm là đỉnh cao của Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử đã kết thúc thắng lợi sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vô cùng oanh liệt của dân tộc ta, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước đi lên Chủ nghĩa xã hội. Thắng lợi huy hoàng đó ghi vào lịch sử dân tộc ta như một trang vàng chói lọi nhất, một biểu tượng sáng ngời về sự toàn thắng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, của ý chí “Không có gì quý hơn độc lập tự do”, của lòng dũng cảm và trí tuệ con người Việt Nam, đã đi vào lịch sử thế giới như một chiến công vĩ đại nhất của thế kỷ XX, một sự kiện có tầm quan trọng quốc tế to lớn và có tính thời đại sâu sắc.
Tự hào với thành quả cách mạng vĩ đại ấy, dân tộc ta đã phải trải qua những chặng đường đấu tranh đầy gian nan, thử thách với những hy sinh, mất mát đau thương vô cùng to lớn, đã kế thừa, phát triển lên một tầm cao mới truyền thống yêu nước, ý chí quật cường, bất khuất của con người Việt Nam, của giá trị văn hóa Việt Nam, của nghệ thuật quân sự Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh. Thành quả cách mạng vĩ đại ấy còn là kết quả của việc phát huy cao độ sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Nhìn lại lịch sử mấy nghìn năm của dân tộc, có thể thấy, dựng nước luôn đi đôi với giữ nước là đặc điểm bao trùm, là một quy luật cơ bản xuyên suốt. Trên hành trình mấy nghìn năm ấy, dân tộc Việt Nam ta đã bao phen phải dồn toàn bộ tinh thần và lực lượng để tiến hành nhiều cuộc chiến tranh giải phóng và bảo vệ Tổ quốc, chống lại các thế lực ngoại xâm hung hãn, khét tiếng, có tiềm lực kinh tế, quân sự lớn hơn ta gấp nhiều lần.
Trong các cuộc chiến tranh đó, để đương đầu và đánh bại ý chí xâm lược của các kẻ thù hùng mạnh, chúng ta đã huy động được tối đa sức mạnh tiềm tàng và to lớn của toàn dân tộc. Truyền thống đó được phát huy cao độ trong thời đại Hồ Chí Minh. Đặc biệt là, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, sức mạnh của nhân dân, sức mạnh của lòng yêu nước, của ý chí bất khuất, của khối đại đoàn kết toàn dân tộc được Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh kế thừa, xây dựng và nâng lên một tầm cao mới, tạo thành sức mạnh vô địch, đánh bại tên đế quốc đầu sỏ và hung hãn nhất thời đại.
Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước mà đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử là sự hội tụ, kết tinh của nhiều nhân tố:
Một là, cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước do nhân dân ta tiến hành là cuộc chiến tranh chính nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh, vì vậy đã có sức mạnh thu hút toàn dân tộc tham gia với một quyết tâm sắt đá không gì lay chuyển nổi.
Hai là, trong quá trình hoạch định, hoàn chỉnh đường lối và phương pháp cách mạng, Đảng ta luôn giữ vững và phát huy tinh thần độc lập, tự chủ sáng tạo, tự lực, tự cường. Đó là đường lối đồng thời giương cao hai ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, tiến hành đồng thời hai chiến lược cách mạng ở hai miền nhằm mục tiêu chung và bao trùm là chống Mỹ, cứu nước, giải phóng miền Nam, bảo vệ miền Bắc, thống nhất Tổ quốc.
Ba là, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta có sự đoàn kết, thống nhất cao độ cả về nhận thức, ý chí và hành động; đoàn kết trong Đảng, đoàn kết toàn dân, toàn quân, đoàn kết Bắc – Nam, đoàn kết các lực lượng yêu nước và tiến bộ…
Tiêu biểu cho sự đoàn kết thống nhất ấy là sự đoàn kết nhất trí của Ban Chấp hành Trung ương Đảng – nhân tố quyết định sự đoàn kết thống nhất trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân trở thành sức mạnh vô địch đánh bại đế quốc Mỹ xâm lược.
Bốn là, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, chúng ta đã phát triển không ngừng nghệ thuật quân sự của chiến tranh nhân dân, xây dựng thế trận chiến tranh nhân dân – một thế trận hiểm hóc, liên hoàn, ngày càng hoàn chỉnh và vững chắc. Thế trận đó được xây dựng bằng lực lượng chính trị và lực lượng vũ trang nhân dân kết hợp chặt chẽ với nhau thành thế trận “lòng dân” để tiến công địch. Thế trận đó giăng khắp mọi nơi, trên cả ba vùng chiến lược (nông thôn, đồng bằng, rừng núi và đô thị), cắm sâu cả trong trung tâm đầu não của địch. Ba vùng chiến lược hỗ trợ và tạo thế cho nhau. Sự phối hợp giữa ba vùng chiến lược tạo nên thế liên hoàn trên toàn miền Nam, nối liền với miền Bắc, cùng hai nước anh em Lào và Campuchia dựng lên thế liên hoàn giữa ba nước Đông Dương.
Năm là, tiến hành chống Mỹ, cứu nước, Đảng ta đã kết hợp một cách đúng đắn sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, tăng cường đoàn kết quốc tế, tạo sức mạnh tổng hợp lớn nhất để đánh thắng kẻ thù xâm lược.
Đại thắng mùa Xuân 1975, cũng như thắng lợi hoàn toàn của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước là thành quả vĩ đại của sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc thời đại Hồ Chí Minh. 39 năm trôi qua, song những ngày “Tháng tư bão táp cách mạng” – thời khắc thiêng liêng của ngày 30 tháng 4 năm 1975 vẫn hiển hiện nóng hổi, lay gọi, xao động lòng người. Những bài học kinh nghiệm quý báu rút ra từ cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước nói chung, từ Đại thắng mùa Xuân 1975 nói riêng, đặc biệt là bài học về sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc thời đại Hồ Chí Minh vẫn còn nguyên giá trị, mãi mãi chỉ dẫn toàn Đảng, toàn dân và toàn quân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam Xã hội chủ nghĩa.